Al weer een tijdje geleden was ik kind, hoog sensitief, overweldigd door de agressieve en oppervlakkige wereld om me heen. Me verschansend in mezelf, mijn innerlijke wereld die zo ontzettend veel mooier was dan alles om me heen. De enige plek waar ik me thuis voelde was de naar binnen gekeerde aandacht binnen mezelf, de natuur en de momenten dat mensen echte liefde en aandacht gaven aan mij..
Existentialisme
Het is het idee dat we alleen komen en alleen gaan, dat we in essentie alleen zijn. Daar zijn hoogsenstitieve kinderen zich al snel bewust van. Het hoogsensitieve kind heeft nodig dat hetgeen wat verbindt in dit leven bestaat uit meerdere essentiële elementen. Liefde, ja liefde verbindt, het samen voelen van liefde verbindt. Het voelt goed en veilig, die warmte. Dat gevoel moet het kind thuis vinden en binnen zichzelf, om ‘zeker’ op te komen in deze wereld.
Wat ook verbindt is als het hoogsensitieve kind zich erkend en begrepen voelt, dat het een persoon treft die de essentie van het kind snapt. Een hoogsensitief kind voelt dit haarfijn aan en kan een enorm stuk geborgenheid ervaren als het zich begrepen voelt.
Het tegenovergestelde besef dat alles één is, is tegelijkertijd aanwezig in het hoogsensitieve kind. Het besef dat alles verbonden is – met het onverenigbare idee van ‘alleen’ zijn. Het stimuleren van het – niet denken – het denken uitschakelen zodat de eenheid ervaren wordt tussen alles – is één van de weinige manier om de paradox van het denken te overstijgen.
Relativeren met je kind en dit onderwerp bespreekbaar maken zorgt voor meer rust.
Tijd
Het ervaren van tijd is voor een hoogsensitief kind van een andere orde. Door de intensitieit van de ervaringen, het gedetailleerd kunnen zien en observeren beseft het kind dat tijd een relatief begrip is. Tijd is niet zozeer de seconden die voorbij tikken maar een beleving / ervaring.
Dromen
Kinderen met hoogsensitiviteit dromen veel. Ook worden ze wakker in hun dromen, hebben ze visioenen, levendige dromen, ervaren ze emoties en gevoel door hun dromen. Hun beleving van de innerlijke wereld is zo sterk dat het dromen vaak helderder is dan het dagelijks bewustzijn.
Door die enorme helderheid is de angst voor donker groot omdat ze in staat zijn hun innerlijke aandacht te vermengen met de naar buiten gerichte aandacht. ’s Nachts een lamp aan is fijn voor de meeste kinderen met hoogsensitiviteit. En dan geen nachtlamp. Zorg er voor dat er geen donkere hoeken zijn in de slaapkamer.
Praat en relativeer met kinderen. Omdat ik vroeger van alles aan mijn bed zag staan, zei mijn moeder tegen me dat ik de baas was en dat ik alles kon wegsturen als ik geen zin had ‘het’ te zien. In de midden latend of het echt of onecht is wat ik zag – het hielp wel dat een volwassene dat tegen me zei. Zo simpel kan het zijn, zorg voor een opening om te praten, level, en praat over dromen, slapen, de nacht en wat je zou kunnen doen om het aangenamer te maken.
Geluiden
Een hoogsenstief kind heeft veel last van harde geluiden, vaak benoemd het kind dat ook. Bedek de oren als je ergens bent of ga weg als het geluid te hard is. Benoem het geluid, wat je verlangt van je kind en wat je gaat doen.
Drukke plekken
Vroeger ging ik wel mee naar de stad. Na een half uur trok ik meestal wit weg. Dit kwam doordat ik net een spons was. M’n aandacht volledig gericht op wat anderen van me zouden denken. M’n antennes reikten naar buiten, ik zag ieder detail, iedere nuance… het liefst wilde ik verdwijnen, niet aanwezig zijn in groepen. Dit gevoel alleen al en dat tezamen met alle indrukken maakte dat ik me volledig terug trok binnen mezelf of ontzettend moe werd.
Het kind leren focussen, door af te leiden, door bij zichzelf te blijven, door te zeggen dat je er voor hem of haar bent werkt. Ook er voor zorgen dat de blootstelling aan drukke plekken minder is werkt. Zie je dat je kind er last van heeft, ga dan weg. Kies bijvoorbeeld een rustig moment uit om boodschappen te doen.
School
Vaak worden hoogsensitieve kinderen gepest op school. Dit kan zulke vormen aannemen in combinatie met het enorme gevoel van rechtvaardigheid, dat het kind iedere dag huilend thuis komt, of huilend in slaap valt, met een wattig hoofd de dag beleefd of daadwerkelijk ziek wordt (hoofdpijnen – verkoudheid – last van de darmen..).
Het kind heeft op school een juf of meester nodig die oog heeft voor pesterijen en de klas goed in de ‘tang’ heeft. Als het kind dat lijntje ervaart met de juf of meester voelt het kind zich veilig en is er weer ruimte om toe te komen aan de dingen die je kan leren op school.
Thuis is het nodig dat er begrip is, dat het kind zich gesteund voelt door de ouders. Dus niet, “je moet eens wat harder worden.” Maar eerder een warme ouder die het ziet en overziet en zegt “kom hier” terwijl je het kind een warme – liefdevolle knuffel geeft. Ook hier geldt weer dat je moet afstemmen op het kind en er over praten en zo nodig maatregelen kan nemen: – kind in andere klas – of kijken of de juf / meester er oog voor heeft.
Gepest worden om hoe je er uit ziet heeft als effect dat het kind zich gaat afvragen of het echt zo lelijk is, en als het kind dat gaat geloven gaat het zijn lichaam afwijzen. Dit kan tot een gevoel leiden niet helemaal in het lichaam te zitten, er net buiten te zijn, of in heftigere gevallen het gevoel dat je lichaam of lichaamsdelen niet van jezelf zijn.
Bij onvoldoende aandacht hiervoor kan het 2 kanten opgaan in de pubertijd – adolescentie. De puber/adolescent trekt zich in zichzelf terug en maakt geen contacten met anderen als het gaat om vriendje – vriendinnetje zijn. De andere kant is dat de puber/adolescent excessief gedrag gaat vertonen en zijn zekerheid haalt uit veel seksuele contacten met diverse bedpartners. Hieruit kan ook de focus ontstaan voor het er perfect uit willen zien, een overdreven gevoel voor persoonlijke verzorging en kleding, anderen die er volgens het westerse beeld minder goed uit zien naar beneden halend.
(Voorgaande zijn voorbeelden en is niet perse zoals het altijd zou gaan, het is zwart wit neergezet).
Gepest worden omdat je anders bent. Een hoogsensitief kind heeft zeer snel in de gaten hoe de vork in de steel zit, hoe de lijnen lopen in de klas, wie zich gedragen als de alfa’s in de klas. Tactisch zijn is snel geleerd om te vermijden dat je het bokje bent in de klas, vermijden van situaties en vermijden van ‘gemeen gedrag’ van kinderen om onaangename gevoelens te voorkomen is een ‘moeten’ voor het hoogsensitieve kind. Het kind kan in conflict met zichzelf komen omdat het zich anders wil gedragen dan dat het zich voordoet, het ervaart een discrepantie tussen hoe hij/zij zich voordoet en hoe hij/zij is. Een hoogsensitief kind kan zich hier schuldig om voelen, dat het niet in staat is om weerbaar te zijn bij pesterijen.
Gepest worden door aangeraakt te worden door andere kinderen, zoals knijpen, hard vasthouden, tegenhouden, dreigen. Dit is wat vaak gebeurd op school en een kind met verhoogde gevoeligheid kan bijna tot wanhoop gedreven worden hierdoor. Een aantal reacties die mogelijk zijn is dat het kind zich in zichzelf terug trekt, een kameleon wordt, zelf gaat pesten om zodoende niet zelf het slachtoffer te worden, woede uitbarstingen krijgt (van zich af slaan of bijten). Ook het ‘vechten’ visualiseren binnen zichzelf tegen degenen die pesten is kenmerkend.
Voldoende uitdaging hebben op school, dus de interesse gebieden stimuleren is een pre, het hoogsensitieve kind kan sneller verveeld raken omdat het de essentie sneller door heeft. Het kind heeft die uitdaging nodig om gemotiveerd te blijven.
Het sterke hoogsensitieve kind op school komt voor anderen op en is op geen enkele manier bang om er alleen voor te staan. Is volledig autonoom, eigengereid, nieuwsgierig, enthousiast en een scherpe denker. Zet dit kind in zijn kracht door het een rol te geven bij taken in de klas en dan wel afgestemd op zijn of haar behoefte.
Spiritualiteit
Het lijkt een raar woord maar is het niet. Het waarnemend vermogen van een hoogsensitief kind is vele malen groter. Het kind herkend patronen veel sneller op dan zijn omgeving, ook veel sneller dan de gemiddelde volwassene. Door het herkennen van patronen is het kind in staat vooruit te kijken in de toekomst. Een patroon is immers iets wat zich in het nu manifesteert en zich met behoud van structuur voortzet in de toekomst, hierdoor neemt de voorspelbaarheid toe.
Het hooggevoelige kind neemt vaak ook anders waar dan een ander; het ziet kleuren om dingen heen, ziet van alles aan zijn bed staan, kan spelen met zijn zintuigelijke waarneming, stelt diepe vragen over het leven, kunnen in beslag genomen worden door muziek en dit binnen zichzelf ‘afspelen’. Ook de gangbare waarneming is intenser zoals ruiken, proeven, horen, zien en voelen. Alles is intenser, dit lijdt tot intensere vreugde en omgekeerd ook tot intensere emoties.
Het gevaar van de intense innerlijke beleving in combinatie met angst voor de buitenwereld is de vermenging van de fantasie met de werkelijkheid. Dit vermengen ontstaat wanneer het kind zich onvoldoende veilig voelt in de buitenwereld. Naarmate de veiligheid toe neemt zal de vermenging afnemen. Het kind leren verantwoordelijkheid te nemen en zekerheid te geven met kleine stapjes is essentieel voor een rustige solide basis. Het kind zal door de kleine successen meer eigenwaarde ervaren en zodoende neemt ook de vermenging van fantasie en werkelijkheid af.
Natuur
Het hoogsensitieve kind voelt zich op zijn gemak in de natuur en voelt zich ermee verbonden. Die verbondenheid is het essentiële gevoel dat er geen onderscheid is tussen zichzelf en zijn /haar directe omgeving, het gevoel van eenwording. Het is het natuurlijke gevoel van liefde, de rijkheid van de innerlijke beleving, het prikkelarme, dat maakt dat een kind zich geborgen voelt in de natuur. Tegelijkertijd kan het gevoel van liefde zo groot zijn dat het kind niet snapt dat er eten en gegeten wordt in de natuur, die hardheid is moeilijk te aanvaarden. Het kan helpend zijn te zeggen dat je aan het eind van je leven zelf weer voedsel bent voor de natuur en op die manier de rekening vereffend.
Vergeving vragen omdat je een plant sloopt of op eet is in de beleving van een hoogsensitief kind helemaal niet raar. Door de verbondenheid die het voelt met de natuur en de liefde voor wat leeft is het kind zich bewust van wat het doet. In plaats van klakkeloos iets op te eten beseft het kind wat het doet, het eet een levend wezen.
Onrecht
Door het kunnen waarnemen van zoveel nuances, details en structuren heeft het kind snel in de gaten of iemand zich congruent gedraagt, en dat geldt ook voor zichzelf. Het vermogen tot reflectie op het eigen handelen en het handelen van een ander is groter dan normaal. Dit maakt dat het kind sneller ziet en aanvoelt of iets terecht is of onterecht is, of iets goed voelt of niet goed voelt. Hiermee om kunnen gaan is een hele klus, dit wekt wel eens verwarring op.
Zelf staan voor rechtvaardigheid is – je kop boven het maaiveld durven uitsteken- , een hoogsensitief kind valt liever niet op, dit kan een innerlijk conflict veroorzaken.
Dit conflict tussen zelf durven en kunnen staan voor hetgeen je zou willen zeggen en wat je durft te zeggen kan op latere leeftijd (pubertijd en adolescentie) lijden tot het keihard willen verwoorden van de waarheid, ook al is het ‘niet gepast’ of ‘niet tactisch’ om te doen. Immers de wereld van het kind zet zich voort in de wereld van de volwassene.
Boeken en lezen
Je verliezen in boeken, lezen en beeldend lezen kan heerlijk zijn voor een hoogsensitief kind. Het haalt wijsheden en zekerheden uit boeken die een ander niet ziet. Het heeft mij altijd geholpen te lezen in ‘oosterse boeken’ dat de wereld om mij heen gek is en ik niet. In het oosten wordt je opgehemeld als je ‘gaven’ hebt en in het westen ben je ‘ziek’. Dit verschil in kijken en ervaren maakte het voor mij uniek en hier haalde ik mijn kracht uit, het uniek zijn, het anders zijn, het anders durven en kunnen kijken en beleven.
Kleding
Ik had als kind snel last van labeltjes in m’n kleding, dit voelde zeer onaangenaam op m’n huid. Ook het hebben van natte mouwen, naden, te krap of te los zittende kleding, schoenen die te klein of te ruim zijn kan lijden tot ongemak. Dit kan zo als vervelend ervaren worden dat het het kind in beslag neemt, dat het kind er verdrietig van wordt.
De boze volwassene
Het hoogsensitieve kind ervaart boosheid op hem of haar gericht van een volwassene als zeer indringend, het kan zich volledig afgewezen voelen. Ook kan het zijn dat het zo indringend is dat de boodschap in het geheel niet meer binnenkomt, dat het kind zich in zichzelf terug trekt en dat de buitenwereld als een ‘wattig’ geheel ervaren wordt.
Pas als er rustig met het kind gepraat wordt komt de boodschap binnen, dat werkt vele malen beter dan boos doen.
In een omgeving waarin er teveel boze volwassen zijn zal het kind zich terug gaan trekken op wat voor manier dan ook. Het past zich aan als een kameleon om conflict te vermijden. Het vermijden van conflicten lijd ook weer tot het zich schuldig voelen of de schuld op zich nemen.
Het hoogsensitieve kind heeft veel meer baat bij een rustige, liefdevolle en begripvolle omgeving.
Is er meer?
Ja er is veel meer om te zeggen en te schrijven over het hoogsensitieve kind. Zijn er nog aanvullingen die jullie zouden willen zien of waar jullie vragen over hebben? Mail het mij of zet de vraag in een reactie onder dit bericht.
Gerelateerd
Prachtig. Bang zijn voor donkere plekken heb ik niet meer door van het donker te gaan houden.